Δεν ήταν σίγουρος ότι θα μπορούσε να περάσει αυτές τις εξετάσεις. Ήταν αρκετά δύσκολες, αφού θα έπρεπε μέσα από μια φωτογραφία και μια μικρή περίληψη να γράψει μια ολόκληρη ιστορία για να γίνει δεκτός στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα απόκτησης υψηλών δεξιοτήτων, να έχει το δικαίωμα να παραμείνει στη Γη και να μην αναγκαστεί να μετακομίσει στις αποικίες.
Η κοινωνία είχε αλλάξει αρκετά σε σχέση με δύο αιώνες πριν, από το λεγόμενο σύντομο 20ό αιώνα, που όμως αποδείχθηκε αργότερα πολύ μακρύτερος. Ο 20ός αιώνας σηματοδότησε, χωρίς να γίνεται κατανοητό τον καιρό που συνέβαινε, τη δυνατότητα αυτονομίας του ανθρώπου. Η έννοια αυτή είναι πολυδιάστατη και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα, από την αυτονομία του ανθρώπου σε σχέση με τη φύση, έως την αυτονομία του καθενός στις αποφάσεις που μπορεί να λαμβάνει και στη σκέψη του.
Η φρίκη των πολέμων εκείνης της περιόδου, η μόλις αχνή υποψία αφανισμού του ανθρώπου μέσα από την καταστροφή του πλανήτη, η οποία σχεδόν τυχαία αποφεύχθηκε λίγο αργότερα και το άθροισμα της σκέψης και των συμπερασμάτων των ανθρώπων στην επιστήμη και τη φιλοσοφία, ήταν τα συστατικά του ιστορικού αυτού πλέον αιώνα, στον οποίο βασίστηκαν οι άνθρωποι για να οδηγηθούν σε αυτό που έγιναν σήμερα.
Τότε, είχαν τεθεί όλα τα θεμέλια και είχαν διατυπωθεί ήδη όλα τα βασικά συστατικά, που κατά τους επόμενους 2 αιώνες αποτέλεσαν την τρέχουσα κατάσταση. Για παράδειγμα, ήταν γνωστή η θεώρηση ότι τα πράγματα μπορούν να ιδωθούν ως γραμμικά, ως κυκλικά και ως σπείρες. Γραμμική μπορεί να είναι η Ιστορία και η ζωή ενός ανθρώπου. Μπορεί δηλαδή να περιγραφεί και να μελετηθεί σαν μια αλληλουχία γεγονότων, με τη σειρά. Ο κύκλος, ως σχήμα περιγράφει καλύτερα τα επαναλαμβανόμενα γεγονότα, όπως τις εναλλαγές των εποχών και των γενεών των ανθρώπων, με κορυφαία αναφορά στην εναλλαγή ζωής-θανάτου στα παραδείγματα αυτά. Η ένωση αυτών των δύο θεωρήσεων, της γραμμικής και της κυκλικής, δημιουργεί τη σπείρα.
Η σπείρα είναι μια γραμμή που τυλίγεται κυκλικά και προχωρά. Εμπεριέχει τη γραμμικότητα, αφού πραγματικά είναι μια γραμμή, που δυνητικά προχωρά αενάως, αλλά και την κυκλικότητα, αφού τυλίγεται και μπορεί κανείς να πει ότι σχηματίζει άπειρους κύκλους. Το σχήμα αυτό το συναντάμε πολύ συχνά σε κοσμήματα, έργα τέχνης και τοιχογραφίες της ανατολικής Μεσογείου την εποχή του χαλκού, μια εποχή αφύπνισης και μεγάλης ακμής του ανθρώπου.
Εκτός από τα σχήματα αυτά, κάτι άλλο που ήταν ήδη γνωστό τον 20ό αιώνα ήταν η έννοια της κλίμακας. Τότε, λόγω της τεχνολογίας της εποχής, έγινε δυνατό να παρατηρηθούν με άμεσο τρόπο αυτά που είχαν από άλλες εποχές υποτεθεί. Ο άνθρωπος διαπίστωσε με τα ίδια του τα μάτια ότι η σπείρα υπάρχει σε κάθε κλίμακα. Το ανθρώπινο DNA, ορατό μόνο με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, μια εφεύρεση του 20ού αιώνα, έχει τη μορφή σπειροειδούς έλικας. Το DNA είναι ο φορέας των πληροφοριών για τη δημιουργία του ανθρώπινου όντος. Ίσως ο άνθρωπος τιμώντας αυτήν του την καταγωγή δημιούργησε χορούς που μιμούνται το σχήμα αυτό. Χορούς σε κύκλο που κινούνται γραμμικά. Η φύση χορεύει επίσης με τους ανεμοστόβιλους και τα θαλάσσια ρεύματα, πολλές φορές, ένα τέτοιο χορό.
Στην κλίμακα του όντος αυτού, του ανθρώπου, τα σαλιγκάρια και τα κοχύλια μεγαλώνουν με τη μορφή σπείρας, είτε καταδικασμένα να σέρνονται για πάντα στη γη, είτε βρίσκονται κάτω από το βάρος του νερού. Είναι όμως ενδιαφέρον, ότι ανεξάρτητα από το αν βρίσκονται στη γη ή τη θάλασσα, τα πλάσματα αυτά κοιτούν τον ουρανό. Στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη οι σπείρες τους είναι δεξιόστροφες και στο νότιο ημισφαίριο είναι αριστερόστροφες. Ο ουρανός, το σύμπαν, του οποίου ο πλανήτης και η ζωή σε αυτόν αποτελεί μια κουκίδα, αποτελεί τη μεγάλη κλίμακα. Εκεί, οι γαλαξίες με τη μορφή σπείρας ολοκληρώνουν την αντιπροσώπευση αυτού του συμπαντικού σχήματος.
Αυτή η παγκόσμια, με την έννοια του universalis, επανάληψη της σπείρας, μας υποχρεώνει να δούμε την κλίμακα. Αν η σπείρα επαναλαμβάνεται στο DNA, τα σαλιγκάρια, τους χορούς, τους ανεμοστρόβιλους και τους γαλαξίες, αυτό μπορεί να συμβαίνει και με άλλα φαινόμενα. Σε αυτό μάς προειδοποιεί η ρωσική λαϊκή τέχνη με τις κούκλες που βρίσκονται η μία μέσα στην άλλη.
Η Ιστορία του ανθρώπου συνολικά, με την φαινομενικά γραμμική πορεία της, γεμάτη επαναστάσεις, παλινδρομήσεις, σύγχρονες και ταυτόχρονα ασύνδετες καταστάσεις, μπορεί να παραλληλιστεί με τη ζωή ενός μόνο ανθρώπου. Στο σημείο αυτό αναρωτιέται κανείς σε ποιό σημείο της ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης ή στάδιο ζωης κατά Erikson βρίσκεται σήμερα η ανθρωπότητα.
Ακολουθώντας την κλίμακα, ο εγκέφαλος, δημιούργημα της σπειροειδούς αλληλουχίας της εξέλιξης, δεν μπορεί παρά να είναι ενός είδους μικρογραφία του σύμπαντος. Ίσως αυτή η σύγκριση, σε εικόνα και ομοίωση, πέρα από προφανείς αναλογίες και παραλληλισμούς, να μάς παρασύρει σε θρησκευτικές και γιουνγκιανές αναφορές. Τον 20ό αιώνα μελετήθηκε ο ανθρώπινος εγκέφαλος από τον εαυτό του και εν πολλοίς συστηματοποιήθηκε η σχέση του με τους άλλους εγκεφάλους, στη συνάντηση των κοινωνικών και θετικών επιστημών, την ψυχανάλυση. Ο εγκέφαλος αποτελεί από μόνος του ένα ολόκληρο σύμπαν.
Τον 22ο αίωνα, ο ήρωάς μας, αγχωμένος σχεδόν σαν να ζούσε στον 20ό αιώνα, προκείμένου να μη φύγει από τη Γη, αποφάσισε να γίνει ένας αστροναύτης του νου και να μπορεί με τον τρόπο αυτό να ταξιδεύει στις ζωές, τις σκέψεις και τη φαντασία των ανθρώπων. Διάλεξε ένα ρετρό επάγγελμα, που λίγοι πλέον ακολουθούσαν, αφού τώρα πια οι γνώσεις εμφυτεύονταν με μια απλή, αστραπιαία και ανώδυνη διαδικασία. Οι άνθρωποι στον αιώνα μας, τον 22ο, χρειάζονται πλέον κάποιου άλλου είδους διαδικασία, όχι ακριβώς εκπαίδευση, για να είναι σε θέση να σχετιστούν με τους ανθρώπους γύρω τους, κάτι που πλέον θεωρείται περιττό. Ωστόσο όποιος θέλει έχει τη δυνατότητα να το μάθει, αλλά είναι χρονοβόρο, με αβέβαιο αποτέλεσμα και δαπανηρό, ακόμα και για τη σχετική ευημερία του αιώνα μας.
Οι περισσότεροι άνθρωποι μόλις ενηληκιώνονται εγκαταλείπουν τον πλανήτη για να ζήσουν με ανέσεις στις αποικίες. Όποιος επιθυμεί να παραμείνει πρέπει να υποστεί τη διαδικασία που περιγράφηκε πιο πάνω. Είναι κάτι δύσκολο, ομολογουμένως, και δεν επιτρέπει πάντοτε να απολαμβάνει κάποιος τις ευκολίες που μπορεί να έχει με το να γίνει αστροναύτης, όπως όλοι. Ωστόσο κάποιοι επιμένουν και αυτό μπορεί να αποτελεί για άλλους παράδειγμα προς μίμηση, θαυμασμό μπροστά στην αδυναμία να το πράξουν και οι ίδιοι, οίκτο από κάποιους που προτιμούν τις απολαύσεις, ή ακόμα και φθόνο.
Δυο αιώνες νωρίτερα, τα συστατικά ήταν εκεί. Μεγάλοι διανοητές είχαν δείξει το δρόμο, ήδη πριν την έλευση του αιώνα αυτού, όπως ο Δαρβίνος, ο Φρόυντ, ο Αϊνστάιν. Οι συσχετίσεις της κλίμακας, γνωστές από τα αρχαία χρόνια είχαν αρχίσει να νοηματοδοτούνται και να ξεφεύγουν από μια προοπτική, τελεολογική αντίληψη των πραγμάτων, ότι κάποια γεγονότα συμβαίνουν, ούτως ώστε να συμβούν κάποια άλλα. Τα πράγματα πλέον άρχισαν να εξηγούνται περισσότερο εκ των υστέρων, ως απόρροια προηγούμενων συμβαντων. Και εν μέσω αυτής της προσέγγισης η κλίμακα μεγεθύνει ή μικραίνει μια τέτοια εικόνα. Πόσο μοιάζει μια αυτοάνοση πάθηση στο σώμα του ανθρώπου, όπου το ίδιο το σώμα καταστρέφει τον εαυτό του, με έναν πόλεμο μεταξύ των ανθρώπων πάνω στο σώμα - Γη; Ποιός είναι ο παραλληλισμός μεταξύ της έκρηξης της ντοπαμίνης στον εγκέφαλο κάποιου που ονομαζόταν τον 20ό αιώνα ψυχωτικός, με την έκρηξη ενός σούπερ-νόβα στο διάστημα; Για τα όνειρα στο νευρωνικό αυτό σύμπαν θεωρώ ότι είναι περιττό να πω κάτι.
Η λέξη που αποτέλεσε το κλειδί για αυτή τη μετάβαση από τον 20ό αιώνα στο σήμερα, μια εποχή που απέτρεψε την εξαφάνιση του ανθρώπου, ήταν η απαρτίωση. Η απαρτίωση ήταν μια γνωστή έννοια και συζητιόταν ούτως ή άλλως αρκετά σε ατομικό και διαπροσωπικό επίπεδο, αλλά σκοπίμως δεν θα αναλυθεί εδώ. Η διαφορά έγινε όταν η έννοια αυτή έγινε αντιληπτή σε μεγάλη κλίμακα. Οι άνθρωποι συνέλαβαν την ουσία αυτής της έννοιας και βιωματικά εφαρμόστηκε σε όλα τα επίπεδα σχέσεων. Οι κοινωνίες κάθε φορά αλλάζουν, αλλά οι σχέσεις των ανθρώπων και η φύση τους παραμένουν σταθερές. Πρόκειται για άλλη μια μορφή του σχήματος της σπείρας.
Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η ευθεία γραμμή καμπυλώνει κάθε φορά που λαμβάνει χώρα μια ιστορική επανάσταση. Η γεωργική, η βιομηχανική και η επανάσταση της υψηλής τεχνολογίας είναι τα γνωστά παραδείγματα. Η επανάσταση της απαρτίωσης άρχισε να διαφαίνεται από κάτι που εκ των προτέρων δεν θα μπορούσε να υποτεθεί ότι θα οδηγούσε εκεί. Φυσικά από τον 20ό αιώνα.
Τον αιώνα εκείνο, που μνημονεύουμε συνεχώς σήμερα, ο Ζαν-Πωλ Σαρτρ είχε γράψει ένα σκοπίμως παραπλανητικό βιβλίο με τον τίτλο "Οι Λέξεις". Μετά από πάρα πολλά χρόνια αποκαλύφθηκε ότι είχε γράψει ένα μουσικό έργο με τίτλο "Ερωτική Σονάτα", το οποίο ήταν συμπληρωματικό του πρώτου και ο Σαρτρ θεώρησε ότι δεν χρειαζόταν να κοινοποιήσει από τότε. Όταν ανακαλύφθηκε το δεύτερο έργο, μουσικό αυτή τη φορά, συνέβη μια αλληλουχία γεγονότων στην ανθρωπότητα, που πολλοί θεωρούν τυχαία και άσχετα με την ανακάλυψη του χαμένου έργου, και που οδήγησαν σε μια απαρτίωση μεγάλης κλίμακας. Περίπου όπως όταν οι λέξεις ενώνονται ερωτικά με τη μουσική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου